.

.

Δευτέρα 30 Μαρτίου 2009

Ο ΜΑΚΑΡΙΣΤΟΣ ΓΕΡΩΝ ΕΦΡΑΙΜ ΚΑΤΟΥΝΑΚΙΩΤΗΣ

Ό βίος του φανέρωνε το απλανή ορθόδοξο εκκλησιαστικό φρόνημα

Ό παπα- Εφραιμ Κατουνακιώτης γεννήθηκε το 1912 στο Αμπελοχώρι Θηβών. Ό πατέρας του ονομάζονταν Ιωάννης Παπανικήτας και ή μητέρα του Βικτορία. Ό Γέροντας είχε σαν κοσμικός το όνομα Ευάγγελος. Τελείωσε το Γυμνάσιο αλλά ή Χάρις του Θεού έκλεινε στον Ευάγγελο τις κοσμικές θύρες της αποκατάστασης. Στην Θήβα, όπου είχε μετακομίσει ή οικογένεια του, ό Ευάγγελος γνώρισε τους γεροντάδες του τον 'Εφραίμ και τον Νικηφόρο.
Ή ζωή του Ευάγγελου ήταν καλογερική. Αγωνίζονταν πνευματικά με την ευχή του Ιησού, τις μετάνοιες, την νηστεία και κυρίως με την υπακοή. Ή μητέρα του αξιώθηκε να λάβει πληροφορία από τον Όσιο Εφραίμ τον Σύρο ότι το θέλημα του υιού της να γίνει μοναχός ήταν και θέλημα Θεού και πώς ό Ευάγγελος θα τιμήσει την μοναχική ζωή.
Την 14η Σεπτεμβρίου 1933 ό Ευάγγελος άφησε τον κόσμο ήλθε στην έρημο του Αγίου Όρους στα Κατουνάκια, στο ησυχαστήριο του Όσιου Εφραίμ του Σύρου και έβαλε μετάνοια στην συνοδεία των Γεροντάδων Εφραίμ και Νικηφόρου. Μετά την δοκιμασία του έκάρη μικρόσχημος μοναχός με το όνομα Λογγίνος. Το 1935 έγινε μεγαλόσχημος μοναχός από τον Γέροντα του Νικηφόρο και έλαβε το όνομα Εφραιμ. Τον επόμενο χρόνο χειροτονήθηκε Ιερέας.
Ό παπα-Εφραίμ αξιώθηκε και γνώρισε τον πρύτανη της ησυχαστικής ζωής τον διορατικό, προορατικό και άγιο Γέροντα Ιωσήφ τον Ησυχαστή (1898 -1959) και συνδέθηκε πνευματικά μαζί του με την ευλογία του Γέροντα του Νικηφόρου. Ό Γέροντας Ιωσήφ με την σειρά του είχε διδαχθεί την απλανή πνευματική ζωή από τους περίφημους ησυχαστές μοναχό Καλλίνικο και Ιερομόναχο Δανιήλ. Επομένως ό παπα-Εφραίμ μας διδάσκει την επίμονη αναζήτηση για την πνευματική ζωή και την ανεύρεση απλανούς πνευματικού οδηγού, πού θα είναι «Εκδόσεις ακριβής της ορθοδόξου πίστεως». Ό απλανής πνευματικός βλέπει τις δαιμονικές πλάτες και με τα κατάλληλα πνευματικά φάρμακα οδηγεί τα πνευματικά παιδιά του στον Παράδεισο.
Με αφορμή την υπακοή του παπα-Εφραιμ στον άγιο γέροντα Ιωσήφ τον Ησυχαστή θέτουμε τον προβληματισμό μήπως όσοι σήμερα κληρικοί και λαϊκοί αγωνίζονται για τον δήθεν εκσυγχρονισμό της Εκκλησίας, για την «λειτουργική αναγέννηση», για τον οικουμενισμό, για τον συνδυασμό εξομολογήσεως και ψυχιατρικής η όσοι κάνουν ταξίδια αναψυχής και ανταλλάσσουν φιλοφρονήσεις με ανθρώπους του Πάπα στο Βατικανό δείχνουν ότι δεν βρήκαν ή δεν θέλησαν να αναζητήσουν πνευματικούς Πατέρες με τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος και επομένως δεν βιώνουν την υπακοή όπως την διδάσκουν οι Άγιοι Πατέρες της Εκκλησίας. Μήπως «θεολογούν» με βάση τον εγωισμό τους και δεν γνωρίζουν την κοπή του θελήματος, πού κάνει τους υποτακτικούς δοχεία του Αγίου Πνεύματος; Μήπως αναζήτησαν πνευματικό, για να τους αναβιβάσει σε κοσμικά ή εκκλησιαστικά αξιώματα και όχι, για να τους οδηγήσει στον Παράδεισο;
Ό μακαριστός παπα-Εφραίμ διαχώρισε την γνήσια υπακοή από την αρρωστημένη όταν συμβούλευσε κοινοβιάτη μοναχό να κάνει υπακοή στον Γέροντα του όχι σαν ζώο αλλά από αγάπη και ζήλο Θεού.
Ό άγιος Γέροντας Ιωσήφ ό Ησυχαστής έδωσε ένα πρόγραμμα ησυχαστικής ζωής στον παπα-Εφραίμ, για να καλλιεργεί την ευχή «Κύριε Ιησού Χριστέ, υιέ του Θεού, ελέησαν με», να έχει φυλακή των αισθήσεων και τον οδήγησε στην κάθαρση της καρδίας καί τον θείο φωτισμό. Άραγε οι σύγχρονοι εισηγητές του εκσυγχρονισμού στην Εκκλησία ή του οικουμενισμού καλλιέργησαν την ευχή σε τέτοιο σημείο καί άραγε ομολόγησαν ότι είπε ό παπα-Εφραίμ στον Γέροντα Ιωσήφ πως εξαιτίας της υπακοής και της ευχής έτρεχαν ποτάμι τα δάκρυα του και πώς καίγονταν ή καρδιά του για τον Χριστό; Άραγε στα οίκουμενιστικά συνέδρια τηρείται φυλακή των αισθήσεων, όταν υπάρχουν χορευτικά θεάματα;
Ό παπα-Εφραίμ με την ευλογία του Γέροντος Ιωσήφ εντρύφησε στην «Φιλοκαλία των Ιερών Νηπτικών» και ελάμβανε τις συμβουλές των Νηπτικών Πατέρων για τον αγώνα του. Δεν διάβαζε ούτε βιβλία ψυχιατρικής, ούτε «κουλτουριάρικα» αναγνώσματα δια πνευματικές επιδείξεις στα σαλόνια, ούτε είχε τον φόβο μήπως τον αποκαλέσουν οι κοσμικοί κύκλοι «φονταμενταλιστή». Άλλωστε και ό μακαριστός γέροντας Παΐσιος ό Αγιορείτης θεωρούσε τα βιβλία αυτά ανούσια, πού στερούν τον πολύτιμο χρόνο μας και πολλά από αυτά όταν του δωρίθηκαν τον ζέσταναν στο τζάκι τις κρύες νύχτες του χειμώνα.
Το 1973 έκοιμήθη ό Ιερομόναχος Νικηφόρος ό Γέροντας του παπα-Εφραίμ. Ό Γέροντας μετά το 1980 είχε συγκροτήσει συνοδεία και τήρησε την εντολή του Γέροντος Ιωσήφ να αποκτήσει συνοδεία μετά τον θάνατο του παπα-Νικηφόρου. Επομένως ό παπα-Εφραίμ πρώτα έφθασε στην κάθαρση και κατόπιν έγινε ό ίδιος Γέροντας. 'Η πράξη αυτή ας γίνει οδηγός σε επίδοξους αυτοανακηρυχθέντες πνευματικούς «Γεροντάδες», πού δεν γνωρίζει ή αριστερά τι ποιεί ή δεξιά. Ό παπα-Εφραίμ πολέμησε τον μεγάλο εχθρό της πνευματικής ζωής την κενοδοξία. Οι θυσίες του γίνονταν για τον Χριστό καί όχι για προσδοκώμενο έπαινο από τους ανθρώπους.
Κάποτε ένας νέος ζήτησε από καλογέρι του παπα-Εφραίμ μία είκονίτσα από το κελί του Γέροντα. Ό μοναχός πήρε ευλογία από τον παπα-Εφραίμ να την δώσει και μόλις ο νέος άρχισε να σκέφτεται πονηρά και με τον λογισμό, πώς θα κάνει επίδειξη στην πόλη του με την είκονίτσα, πού θα του έδινε ό παπα-Εφραίμ, ό μακαριστός άγιος γέροντας πήρε πληροφορία από τον Θεό και έδωσε εντολή να μη δοθεί το εικονάκι Άραγε πολεμούν οι εκσυγχρονιστές της εκκλησιαστικής ζωής ή οι οικουμενιστές το πάθος της κενοδοξίας; Μήπως φιλοδοξούν με τον εκσυγχρονισμό ή τον οικουμενισμό να αφήσουν «εποχή» και όνομα εκκλησιαστικού «αναμορφωτή»;
Ή θ. Λειτουργία για τον παπα-Εφραίμ ήταν συγκλονιστικό και βιωματικό γεγονός. Είχε εκμυστιρευθεί σε Ιερομόναχο πνευματικό φίλο του ότι από την πρώτη θεία Λειτουργία πού τέλεσε, έβλεπε αισθητά την Χάρη του Θεού να μεταβάλλει τα. θεία δώρα. Μάλιστα, μετά τον καθαγιασμό των τιμίων δώρων, έβλεπε τον ίδιο τον Χριστό μέσα στο δισκάριο και ήταν αδύνατον να. συγκρατήσει τα δάκρυα του, όταν έφθανε στο τεμαχισμό του Σώματος του Χριστού. Έβρεχε με τα δάκρυα του το αντιμήνσιο κατά την θεία Λειτουργία και έβλεπε δεξιά και αριστερά τους αγγέλους να συλλειτουργούν.
Όμως ό παπα-Εφραίμ δεν αναφέρθηκε ποτέ σε «λειτουργική αναγέννηση» και μάλιστα ζητούσε σε κοινοβιάτες, πού βρίσκονταν στα εξωτερικά διακονήματα να μη παραλείπουν το ψαλτήρι. Μήπως, όσοι θέλουν την «λειτουργική αναγέννηση» θα ήταν καλό να φθάσουν στα πνευματικά μέτρα του παπα-Εφραίμ και αφού γίνουν θεοφόροι, να δοκιμάσουν να προτείνουν τις λύσεις τους;
Ό παπα- Εφραίμ ήταν κοσμημένος με το διορατικό χάρισμα και έβλεπε την πνευματική κατάσταση κάθε κληρικού ή μοναχού και έδιδε τα κατάλληλα πνευματικά φάρμακα για την πρόοδο στην πνευματική ζωή.
Ή Χάρις του Θεού είχε κοσμήσει τον παπα- Εφραίμ και με το προορατικό χάρισμα, γι 'αυτό και έβλεπε καταστάσεις πού έρχονταν (όπως ό σεισμός του 1977 στην Θεσσαλονίκη), αλλά και πολλές φορές είχε προσφωνήσει λαϊκούς ακόμα και μικρά παιδιά με τα ονόματα πού έλαβαν μετά από χρόνια στην μοναχική τους κούρα. Μάλιστα, κάποιος φοιτητής έστειλε μία περιληπτική και χωρίς λεπτομέρειες επιστολή στον μακαριστό Γέροντα και έλαβε απάντηση από τον παπα-Εφραίμ, πού του περιέγραφε με λεπτομέρειες την πνευματική του κατάσταση ακόμα και κατασταθείς στον χώρο πού διέμενε ό φοιτητής χωρίς αυτός να τίς έχει προαναφέρει.
Κάποτε άγνωστοι μεταξύ τους κληρικοί συναντήθηκαν στον δρόμο για τα Κατουνάκια και όταν έφτασαν στον παπα-Εφραίμ, ό μακαριστός άγιος Γέροντας άρχισε να επιπλήττει έναν από τους κληρικούς, πώς δεν είναι παπάς αλλά μασόνος, πού έβαλε ράσο, για να κατασκοπεύει το Αγιον Όρος. Ό μασόνος παραδέχτηκε την ραδιουργία του.
Άραγε, μπορούν σήμερα οι εκσυγχρονιστές του εκκλησιαστικού βίου μας οίκουμενιστές ως ό παπα-Εφραίμ ό Κατουνακιώτης να προειδούν την χαρά, πού θα έχουν οι μασόνοι και οι άνθρωποι της «Νέας Εποχής» κάθε φορά πού θα αλλοιώνεται το ορθόδοξο φρόνημα είτε στα πλαίσια του οικουμενισμού, είτε στους ψευδοδιαλόγους με τους Παπικούς και τις ψευδοενώσεις με τους μονοφυσίτες είτε στην αλλοίωση της θείας Λειτουργίας στα πλαίσια της «λειτουργικής αναγέννησης»;
Ό παπα-Εφραίμ έζησε εμπειρίες, πού μόνο οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί μπορούν να ζήσουν, μακριά από παπικές ή προτεσταντικές πλάνες.
Κάποτε ένας ηγούμενος, δύο θεολόγοι και ένας φοιτητής ζήτησαν από τον παπα-Εφραίμ να τους εξηγήσει την ευωδιά των αγίων λειψάνων. Ό Γέροντας έσκυψε το κεφάλι του στο μέρος της καρδιάς και προσεύχονταν. Ό τόπος γέμισε ευωδιά και ό παπα-Εφραίμ τους είπε πώς επειδή δεν μπορούσε ό ίδιος να το εξηγήσει παρακάλεσε τον Θεό να απαντήσει στους συνομιλητές.
Μπορούν άραγε όσοι πηγαίνουν σε διάλογους με τον Πάπα ή σε συνέδρια οίκουμενιστικά να μιλήσουν με το πρακτικό παράδειγμα της αγιότητας και όχι με ορθολογιστικά επιχειρήματα;
Ό παπα-Εφραίμ αισθάνονταν τις αμαρτίες σαν δυσοσμία. Κάποιος επίσκοπος μέσω τρίτου ρώτησε τον μακαριστό άγιο Γέροντα για τον οικουμενισμό. Ό Γέροντας έκανε προσευχή, για να τον πληροφορήσει ό Θεός και τότε ξεχύθηκε μία δυσωδία με γεύση ξινή, αλμυρή και πικρή, πού τον γέμισε με αποτροπιασμό.
Άραγε, μπορούν να αναρωτηθούν όσοι λαμβάνουν μέρος σε οίκουμενιστικά συνέδρια τι θα ένοιωθε αν ήταν παρών ό μακαριστός Γέροντας;
Ή παρακαταθήκη του μακαριστού παπα-Εφραίμ για την ενότητα των Ορθοδόξων ήταν σαφής «Το σχίσμα εύκολα γίνεται, ή ένωση είναι δύσκολος».
Άραγε, πόσο απήχηση έχουν σήμερα τα λόγια ενός θεοφόρου σύγχρονου Πατρός;Ό παπα-Εφραίμ αναδείχθηκες με την Χάρη του Θεού και πρακτικός οδηγός στην ποιμαντική του γάμου και της οικογενείας, γιατί βοήθησε πολλούς νέους να καταλήξουν στον γάμο χωρίς να τους πιέσει γι' αυτό αλλά και οι επιστολές του, πού σώζονται, αποτελούν πνευματική παρακαταθήκη και «σχολή γονέων» χωρίς ψυχολογικές και φιλοσοφικές θεωρίες για τις αγωνιζόμενες πνευματικά οικογένειες.
Το 1996 ό παπα-Εφραίμ έπαθε εγκεφαλικό επεισόδιο και έπεσε σε ακινησία. Δεν γόγγυσε καθόλου αλλά δοξολογούσε τον Θεό. Μας αφήνει το άγιο παράδειγμα του για την αντιμετώπιση των ασθενειών.
Στις 14/27 Φεβρουαρίου 1998 ό παπα- Εφραίμ Κατουνακιώτης ό θρύλος του 'Αγίου Όρους παρέδωσε την αγιασμένη ψυχή του στα χέρια του Δημιουργού του, πού υπηρέτησε από την νεότητα του.
Λέγουν πώς κάποτε ρωτήσανε έναν υπερήλικα, πού ζούσε τον 19ο αιώνα, να πει το συγκλονιστικότερο γεγονός στην ζωή του. Ό υπερήλικας απάντησε ότι όταν ήταν μικρός είδε και άκουσε τον Άγιο Κοσμά τον Αιτωλό.
Και ή δική μας γενιά αξιώθηκε να γνωρίσει τα εύοσμα άνθη του Αθωνικού Μοναχισμού, τον Γέροντα Παίσιο και τον παπα-Εφραίμ τον Κατουνακιώτη, πού μας καλούν να ακολουθήσουμε την ζωή τους.

Σάββατο 28 Μαρτίου 2009

ΚΥΡΙΑΚΗ Δ' ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ



Ο άγιος Ιωάννης γεννήθηκε στην Παλαιστίνη γύρω στα 523. Μόνασε από νεαρή ηλικία (16 ετών). Παρακολούθησε ανώτερο κύκλο μορφώσεως.
Στην ζωή της ερήμου Σινά αξιοποίησε την σοφία του και ανέβηκε σε υψηλές κορυφές αγιότητας.
Είχε και το χάρισμα της θαυματουργίας.
Σε μεγάλη ηλικία έγινε ηγούμενος της μονής του Σινά.
Συνέγραψε τριάντα λόγους περί αρετής, όπου ο καθένας λόγος περιλαμβάνει και μια αρετή, ξεκινώντας από τις πιο πρακτικές και ανεβαίνοντας σαν σκαλοπάτια κατέληξε στις θεωρητικά υψηλές.
Στη πνευματική ζωή έχουμε βαθμίδες χαμηλές και υψηλές, καταστάσεις κατώτερες και ανώτερες. Γι' αυτό και το σύγγραμμα ονομάζεται Κλίμακα των αρετών.
Στο έργο του αυτό ο συγγραφέας παρουσιάζει συστηματικά τις ιδέες του για την κοινοβιακή κυρίως, αλλά και για την ερημιτική ζωή, ταξινομώντας αυτές κατά τρόπο που δείχνει πορεία προς την ηθική τελείωση.
Είναι γραμμένο σε κομψή ελληνική γλώσσα, καλοδουλεμένη μέ χάρη και μελωδικότητα. Εχει διαύγεια, γλαφυρότητα, παραστατικότητα και παρουσιάζει πλούτο εκφράσεως, καλαισθησία και ευγένεια. Στη διακόσμηση του λόγου με εικόνες και παρομοιώσεις ο ιερός συγγραφέας είναι απαράμιλλος. Πάσης φύσεως σχήματα λόγου αναδύονται καθώς και ωραίες και επιτυχημένες προσωποποιήσεις.
Οι διδασκαλίες του είναι ολοκάθαρα νάματα που προέρχονται από αγιασμένη πηγή. Είναι ένα θεόπνευστο κείμενο.
Οι σύγχρονοι ψυχολόγοι θαυμάζουν τον συγγραφέα της Κλίμακας για την βαθύτητα των ψυχολογικών του γνώσεων και παρατηρήσεων, και διαπιστώνουν ότι τα τελευταία αξιόλογα πορίσματα της ψυχολογίας του Βάθους ήταν γνωστά στους Πατέρες της ερήμου.
Ο Άγιος Ιωάννης κοιμήθηκε στις 30 Μαρτίου το 603, σε ηλικία ογδόντα ετών.
Από την αρχή της Σαρακοστής το σύγγραμμά του διαβάζεται σε όλα τα ορθόδοξα μοναστήρια.
Επειδή είναι παγκόσμιο κειμήλιο αναλύσεως όλων των παθών και των αρετών, η Εκκλησία τιμά ιδιαίτερα σε αυτή τη πνευματική περίοδο τον συγγραφέα άγιο Ιωάννη της Κλίμακας και το προτείνει για ανάγνωσμα.________________________
(*) Οσίου Ιωάννου "Κλίμαξ" Έκδοσις Ιεράς Μονής Παρακλήτου Ωρωπού.

Πέμπτη 26 Μαρτίου 2009

Η σωστή αντιμετώπιση των θλίψεων Πνευματικές εμπειρικές συμβουλές γύρω από τους πειρασμούς και τις θλίψεις Του Αγίου Ισαάκ του Σύρου


* Όπως πλησιάζουν τα βλέφαρα το ένα το άλλο, έτσι και οι πειρασμοί είναι κοντά στους ανθρώ­πους.
Και αυτό το οικονόμησε ο Θεός να είναι έ­τσι, με σοφία, για να έχουμε ωφέλεια. για να κρού­εις δηλ. επίμονα, εξαιτίας των θλίψεων, τη θύρα του ελέους του Θεού και για να μπει μέσα στο νου σου, με το φόβο των θλιβερών πραγμάτων, ο σπό­ρος της μνήμης του Θεού, ώστε να πας κοντά του με τις δεήσεις, και να αγιασθεί η καρδιά σου με τη συνεχή ενθύμησή του.

Και ενώ εσύ θα τον παρακα­λείς, αυτός θα σε ακούσει...


* Ο πορευόμενος στο δρόμο του Θεού πρέπει να τον ευχαριστεί για όλες τις θλίψεις που τον βρί­σκουν, και να κατηγορεί και να ατιμάζει τον αμελή εαυτό του, και να ξέρει ότι ο Κύριος, που τον αγα­πά και τον φροντίζει, δε θα του παραχωρούσε τα λυπηρά, για να ξυπνήσει το νου του, αν δεν έδειχνε κάποια αμέλεια.

Ακόμη μπορεί να επέτρεψε ο Θεός κάποια θλίψη, διότι ο άνθρωπος έχει υπερηφανευθεί, οπότε ας το καταλάβει και ας μην ταραχθεί κι ας βρίσκει την αιτία στον εαυτό του, ώστε το κακό να μη γίνει διπλό, δηλ. να υποφέρει και να μη θέ­λει να θεραπευθεί. Στο Θεό που είναι η πηγή της δικαιοσύνης, δεν υπάρχει αδικία. Αυτό να μην περάσει από το νου μας.

* Μην αποφεύγεις τις θλίψεις, διότι βοηθούμε­νος απ' αυτές μαθαίνεις καλά την αλήθεια και την αγάπη του Θεού. Και μη φοβηθείς τους πειρα­σμούς, διότι μέσα από αυτούς βρίσκεις θησαυρό. Να προσεύχεσαι να μην εισέλθεις στους ψυχικούς πειρασμούς όσο για τους σωματικούς, να ετοιμάζε­σαι να τους αντιμετωπίσεις με όλη τη δύναμή σου, γιατί χωρίς αυτούς δεν μπορείς να πλησιάσεις το Θεό. Μέσα σ' αυτούς εμπεριέχεται η θεία ανάπαυ­ση. Όποιος αποφεύγει τους σωματικούς πειρασμούς, αποφεύγει την αρετή.


* Χωρίς πειρασμούς η πρόνοια του Θεού για τον άνθρωπο δε φανερώνεται, και είναι αδύνατο, χωρίς αυτούς, να αποκτήσεις παρρησία στο Θεό, και να μάθεις τη σοφία του αγίου Πνεύματος και, ακόμη, δε θα μπορέσει να στεριωθεί μέσα στην ψυχή σου ο θεϊκός πόθος. Προτού να έρθουν οι πειρασμοί, ο άνθρωπος προσεύχεται στο Θεό σαν ξένος. Από τότε όμως που θα εισέλθει σε πειρασμούς για την αγάπη του Θεού, και δεν αλλάξει γνώμη, έχει το Θεό, να πούμε, υποχρεωμένο απέναντί του, και ο Θεός τον λογαριάζει για γνήσιο φίλο του. Διότι πολέμησε και νίκησε τον εχθρό του, για να εκπληρώ­σει το θέλημα του Θεού.

* Ο Θεός δεν δίνει μεγάλο χάρισμα χωρίς να προηγηθεί μεγάλος πειρασμός γιατί ανάλογα με την σφοδρότητα των πειρασμών ορίσθηκαν τα χα­ρίσματα από τη σοφία του Θεού, την οποία όμως δεν καταλαβαίνουν συνήθως οι άνθρωποι. Από το μέγεθος των μεγάλων θλίψεων που σου στέλνει η πρόνοια του Θεού, καταλαβαίνεις πόση τιμή σου κάνει η μεγαλοσύνη του. Διότι ανάλογη με τη λύπη που δοκιμάζεις είναι και η παρηγοριά που δέχεσαι.

* Αν με ρωτήσεις ποια είναι η αιτία για όλα αυ­τά, σου απαντώ: Η αμέλεια σου. γιατί δε φρόντισες να βρεις τη γιατρειά τους. Η γιατρειά όλων αυτών είναι μία, και μ' αυτή ο άνθρωπος βρίσκει αμέσως στην ψυχή του την παρηγοριά που ποθεί. Και ποια λοιπόν είναι αυτή η γιατρειά; Είναι η ταπεινοφρο­σύνη της καρδιάς. Χωρίς αυτήν είναι αδύνατο να χαλάσεις το φράχτη των πειρασμών. απεναντίας μάλιστα βρίσκεις ότι οι πειρασμοί είναι ισχυρότε­ροι και σε εξουθενώνουν....

* Κατά το μέτρο της ταπεινοφροσύνης, σου δίνει ο Θεός και τη δύναμη να υπομένεις τις συμφορές σου. Και κατά το μέτρο της υπομονής σου, το βάρος των θλίψεών σου γίνεται ελαφρό και, έτσι, παρηγοριέσαι. Και όσο παρηγοριέσαι, τόσο η αγάπη σου προς το Θεό αυξάνει. Και όσο αγαπάς το Θεό, τόσο μεγαλώνει η χαρά που σου χαρίζει το άγιο Πνεύμα. Ο εύσπλαχνος Πατέρας μας, θέλοντας να βγάλει σε καλό τους πειρασμούς των πραγματικών του παιδιών, δεν τους παίρνει, παρά τους δίνει τη δύναμη να τους υπομείνουν. Όλα αυτά τα αγαθά (την παρη­γοριά, την αγάπη, τη χαρά) τη δέχονται οι αγωνι­στές ως καρπό της υπομονής, για να φτάσουν οι ψυ­χές τους στην τελειότητα.

Εύχομαι ο Χριστός και Θεός μας να μας αξιώσει με τη χάρη του να υπομέ­νουμε την πίκρα των πειρασμών για την αγάπη του και με ευχαριστίες της καρδιάς μας. Αμήν.

Τετάρτη 25 Μαρτίου 2009

ΡΩΜΗΟΙ ΚΑΙ ΓΡΑΙΚΥΛΟΙ


Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιεροθέου


Η ιστορία ενός Έθνους συνδέεται πολύ στενά με τα ονόματά του, οπότε μελετώντας κανείς τα ονόματα μπορεί να εξακριβώση τα ιστορικά δεδομένα, αλλά κυρίως την πολιτιστική ζωή ενός χώρου. Αυτό συμβαίνει και με την Ελλάδα με την πολύχρονη ιστορία της. Επομένως οι περιπέτειες ενός Έθνους έχουν σχέση και με τις περιπέτειες των ονομάτων του.

Μεταξύ των ονομάτων που χαρακτήριζαν τους Έλληνες είναι και το Γραικός, το οποίο μνημονεύει και ο Αριστοτέλης και βέβαια ο Γραικός γενεαλογείται από τον Δευκαλίωνα, όπως και ο Έλλην. Οι Δυτικοί - Λατίνοι γνώριζαν τους Έλληνας κυρίως ως Γραικούς. Όταν όμως ο ελληνικός πολιτισμός έκανε τεράστια εντύπωση στους Λατίνους οι οποίοι άρχισαν να τους μιμούνται και να υποτιμούν τους εαυτούς τους, χαρακτηρίζοντάς τους ως βαρβάρους, τότε υπήρξε αντίδραση εκ μέρους των πατρικίων, αφού προσβαλλόταν ο εθνικισμός τους. Το αποτέλεσμα ήταν να ομιλούν περιφρονητικά για τους Γραικούς - Έλληνας και βέβαια γι’ αυτούς που μαγεύονταν από τον ελληνικό πολιτισμό.

Ο αείμνηστος Καθηγητής Παναγιώτης Χρήστου γράφει: “εκδικούμενοι τους πνευματικούς εισβολείς οι Ρωμαίοι εσχημάτισαν και νέο υποκοριστικό τίτλο του ονόματός των (εκτός από το Γραικός), σαφώς περιφρονητικό, GRAECULI, Γραικύλοι, παίρνοντας ίσως αφορμή από την διαγωγή ωρισμένων εξελληνισμένων Ανατολικών”. Έτσι ο Κικέρων ο οποίος διακρινόταν για την αγάπη του προς τον ελληνικό πολιτισμό αποκλήθηκε “γραικός και σχολαστικός”, αλλά και γραικύλος. Ο δήμαρχος Καλήνος σε λόγο του έλεγε για τον Κικέρωνα: “Ταύθ’ ούτως, ω Κικέρων ή Κικέρουλε ή Κικεράκιε ή Κικερίσκε ή Γραικύλε, ή ό,τι ποτέ χαίροις ονομαζόμενος”.

Έτσι, ο όρος Γραικυλισμός αποδόθηκε περιφρονητικά σε κάποιον που εγκαταλείπει την δική του πολιτιστική παράδοση και προσλαμβάνει κάποια άλλη παράδοση. Επίσης, ο όρος Ρωμηός ιδίως από τότε που ο Χριστιανισμός έγινε επίσημη Θρησκεία του Ρωμαϊκού Κράτους φορτίστηκε με νέα έννοια, αφού Ρωμηός χαρακτηρίζεται εκείνος που έχει Ορθόδοξη πίστη και ελληνική ή ελληνιστική παράδοση.

Μέσα στα πλαίσια αυτά πρέπει να δούμε τους όρους Ρωμηός και Γραικύλος, ή Ρωμηοσύνη και Γραικυλισμός. Το πρώτο δηλώνει μια πολιτιστική αξιοπρέπεια, το δεύτερο μια πολιτιστική υποδούλωση.

Ο Καθηγητής π. Ιωάννης Ρωμανίδης θα γράψη σχετικά:

“Το γραικεύω είναι σχεδόν ταυτόν με το φραγκεύω.

Σημαίνει σήμερον αμερικανεύω, ρωσεύω, φραντσεύω, γερμανεύω, δηλαδή γίνομαι πνευματικός δούλος των έξω της Ρωμηοσύνης.

Ο Ρωμηός γνωρίζει σαφώς ότι υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ συμμαχίας και δουλείας. Γίνεται σύμμαχος με οποιονδήποτε, εφ’ όσον συμφέρει εις το Έθνος, αλλά ποτέ δούλος των συμμάχων.

Ο Γραικύλος όμως νομίζει ότι συμμαχία σημαίνει πνευματικήν δουλείαν, δηλαδή συγχώνευσιν πολιτισμών και σύγχυσιν ιδεολογιών. Ο Γραικύλος δεν γίνεται μόνον σύμμαχος, αλλά γίνεται και θέλει να γίνη ένα πράγμα με τον σύμμαχον. Νομίζει ότι συμμαχία είναι το να προσφέρεται δι’ έρωτα ως δούλη προς τον κύριον ίνα αποκτήση ισχυρόν προστάτην, ο οποίος θα σώση την Ελλαδίτσαν του. Ο Νεογραικύλος είναι συνεχιστής της παραδόσεως των Γραικύλων προ της Αλώσεως, οι οποίοι μας εκήρυττον την ανάγκην της φραγκεύσεως του πνεύματος, δια να σωθώμεν από την δουλείαν του σώματος.

Με άλλα λόγια ο Γραικύλος φοβείται και άρα ούτε είναι ούτε ημπορεί να είναι Ρωμηός, εφ’ όσον φοβείται. Φοβείται την πνευματικήν ανεξαρτησίαν και ελευθερίαν. Θέλει την ελευθερίαν του σώματος μόνον. Και δια τούτο δεν ημπορεί καν να φαντασθή ότι η Ρωμηοσύνη όχι μόνον δεν υποδουλώνεται πνευματικώς, αλλά είναι εν τω κόσμω πολιτιστική δύναμις ηγετική”.

Φαίνεται, λοιπόν, καθαρά ότι οι όροι Ρωμηός και Γραικύλος δεν είναι απλώς θεωρητικοί, δεν συνδέονται μόνον με ιστορικά γεγονότα του παρελθόντος, αλλά συνιστούν ένα ιδιαίτερο τρόπο ζωής. Και αυτό πρέπει να το δούμε στην σχέση μεταξύ του πολιτιστικού τρόπου ζωής του Ελληνος - Ρωμηού και του πολιτιστικού τρόπου ζωής του Δυτικού ανθρώπου.

Συχνά λέγεται ότι η Ελλάδα είναι οργανικά συνδεδεμένη με την Δύση και τον λεγόμενο δυτικό πολιτισμό, ότι δεν νοείται η Ευρώπη χωρίς την Ελλάδα και τον πολιτισμό της. Έτσι όποιος εκφράζει την άποψη ότι η Ελλάδα, ως τρόπος ζωής, εκφράζει έναν άλλο πολιτισμό που ευρίσκεται στον αντίποδα του δυτικού πολιτισμού θεωρείται οπισθοδρομικός, επαρχιώτης, εθνικιστής.

Όμως δεν πρέπει να βαυκαλιζόμαστε με τις δικές μας απόψεις, ούτε να στεκόμαστε ναρκιστικά με αυτά που νομίζουμε δεδομένα. Πρέπει οπωσδήποτε να βλέπουμε και τις σκέψεις των άλλων. Να εξετάζουμε, δηλαδή, πώς μας θεωρούν οι ξένοι, και κυρίως από που καθορίζουν με ποικίλους τρόπους την πολιτική τους.

Υπάρχει ένα πρόσφατο παράδειγμα πολύ χαρακτηριστικό. Ο γνωστός Αμερικανός Επιστήμονας, Σάμιουελ Χάντιγκτον, του οποίου οι απόψεις συχνά απησχόλησαν τον ελληνικό τύπο, σε μια συνέντευξή που δόθηκε στον έλληνα δημοσιογράφο Αλέξη Παπαχελά και δημοσιεύθηκε πριν λίγο καιρό στο Βήμα (24 Μαΐου 1998) και σε ερώτημα: “Στο βιβλίο σας εξαιρείτε την Ελλάδα από την Δύση, πράγμα που προκαλεί εντύπωση καθώς πρόκειται για μια χώρα που έχει ταυτισθεί με την Δύση, σε κρίσιμες περιπτώσεις, συμμετέχει στο ΝΑΤΟ και στην Ε.Ε. και έχει υιοθετήσει ένα δυτικό τρόπο ζωής”, απάντησε: “Δεν πιστεύω ότι η Ελλάδα ανήκε ποτέ στον δυτικό πολιτισμό, ο οποίος δημιουργήθηκε τον 9ο και 10ο αιώνα μ.Χ. Η κλασική Ελλάδα δώρησε ασφαλώς πολλά στοιχεία στον δυτικό πολιτισμό. Κατά την γνώμη μου οι θέσεις που έχει πάρει η Ελλάδα σε θέματα όπως το Βοσνιακό δείχνουν καθαρά ότι έχει διαφορετικά συμφέροντα από τις δυτικές δυνάμεις. Βλέπω ότι οι Έλληνες αναγνωρίζουν το γεγονός αυτό καθώς σημαίνοντες πολιτικοί μιλούν όλο και περισσότερο για τους δεσμούς της χώρας με ορθόδοξες δυνάμεις”.

Νομίζω ότι δείγμα κομπλεξικότητος ενός λαού είναι το να επιδιώκη να θεωρήται εξάρτημα μιας μεγάλης Χώρας ή ακόμη μιας ένωσης Χωρών και μάλιστα το να θεωρή ότι έχει την ίδια πολιτιστική παράδοση με αυτές ή το χειρότερο ότι η πολιτιστική παράδοση της Δύσης έχει επηρεαστή από την δική του πολιτιστική παράδοση. Στο συγκεκριμένο όμως θέμα ο Χάντιγκτον είναι πολύ σαφής και νομίζω αληθινός. Δεν πρόκειται, δηλαδή, για μια παραπληροφόρηση.

Πράγματι, ο δυτικός πολιτισμός είναι δημιούργημα του Καρλομάγνου, με την φεουδαλιστικη και παγανιστική αντίληψη και ουσιαστικά δημιουργήθηκε τον 9ο και 10ο αιώνα, όπως λέγει ορθώς ο Χάντιγκτον. Προσέλαβε, βέβαια, κυρίως κατά την αναγέννηση, μερικά στοιχεία από τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη, αλλά όμως έχει μια άλλη ανθρωποκεντρική προοπτική και υποδομή. Γι’ αυτό εμείς οι Έλληνες, ακόμη και μερικοί σοβαροί πολιτικοί, όσοι αφουγκράζονται τους καϋμούς του λαού, αναγνωρίζουμε ότι έχουμε περισσότερη και ουσιαστικότερη επικοινωνία με τους ορθόδοξους λαούς των Βαλκανίων και τους ορθόδοξους λαούς της Μέσης Ανατολής, παρά με τους δυτικούς που διαποτίζονται από μια άλλη παράδοση.

Βέβαια, θα συνεργαζόμαστε με τους Ευρωπαϊκούς λαούς, θα συμμετέχουμε στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι, αλλά δεν είναι επαρχιωτισμός, αντίθετα είναι πνευματική αρχοντιά το να γνωρίζουμε και να κρατούμε την ετερότητα της παραδόσεώς μας, την οποία αναζητούν και οι σύγχρονοι δυτικοί, γιατί έχει στοιχεία αυθεντικότητος.


Τρίτη 24 Μαρτίου 2009

Η μεγάλη Σαρακοστή στη ζωή μας«Ας την πάρουμε στα σοβαρά...»


Έτσι, αν η Μεγάλη Σαρακοστή όπως είπαμε στην αρχή, είναι η ανακάλυψη της πίστης από τον άνθρωπο, είναι επίσης και ανόρθωση της ζωής του, του θεϊκού νοήματός της, του κρυμμένου βάθους της.

Με το να απέχουμε από την τροφή ξαναβρίσκουμε τη γλύκα της και ξαναμαθαίνουμε πώς να την παίρνουμε από το Θεό με χαρά και ευγνωμοσύνη. Με το «να μειώνουμε» τις ψυχαγωγίες, τη μουσική, τις συζητήσεις, τις επιπόλαιες κοινωνικότητες, ανακαλύπτουμε την τελική αξία των ανθρώπινων σχέσεων, της ανθρώπινης δουλειάς, της ανθρώπινης τέχνης.

Kαι τα ξαναβρίσκουμε όλα αυτά ακριβώς γιατί ξαναβρίσκουμε τον ίδιο το Θεό, γιατί ξαναγυρίζουμε σ' Αυτόν και δι' Αυτού σε όλα όσα Εκείνος μας έδωσε μέσα από την τέλεια αγάπη και το έλεός Του.Έτσι τη νύχτα της Ανάστασης ψέλνουμε:

Νυν πάντα πεπλήρωται φωτός,

ουρανός τε και γη και τα καταχθόνια.

Εορταζέτω γουν πάσα κτίσις,

την έγερσιν Χριστού, εν η εστερέωται.

Μη μας αποστερήσεις αυτής της προσδοκίας, φιλάνθρωπε Κύριε!

π.Αλέξανδρος Σμέμαν

Τη ΚΕ' του αυτού μηνός, ο Ευαγγελισμός τής Υπεραγίας Θεοτόκου καί Αειπαρθένου Μαρίας.




Κάθισμα Ήχος ά

Ο μέγας Στρατηγός, τών αΰλων ταγμάτων, εις πόλιν Ναζαρέτ, επιστάς Βασιλέα,

μηνύει σοι Άχραντε, τών αιώνων καί Κύριον, Χαίρε, λέγων σοι, Ευλογημένη Μαρία,

ακατάληπτον, καί ανερμήνευτον θαύμα, βροτών η ανάκλησις.

Ακούστε ΡΑΔΙΟ ΦΛΟΓΑ ( κάντε κλίκ στην εικόνα)

Ακούστε  ΡΑΔΙΟ ΦΛΟΓΑ ( κάντε  κλίκ στην εικόνα)
(δοκιμαστική περίοδος )